In het blog ‘Als leidinggevende het verschil maken’ ga ik in op jouw rol in het leven van je medewerkers. Wie ben jij als leider? Misschien had je de overtuiging toen je er aan begon. Maar leidinggevende zijn heeft niks te maken met de baas zijn. Dat wordt vaak wel gedacht. Leiderschap heeft er vooral mee te maken hoe jij jezelf kunt leiden. En in het verlengde daarvan komt pas hoe jij anderen kunt leiden, kunt laten groeien, kunt inspireren. Leiderschap gaat ook over de keuzes die jij als leider maakt om samen jullie doelen waar te maken. Jullie visie en missie dichterbij te brengen.
Dat is dus een andere insteek dan vanuit de gedachte dat jij als leidinggevende hiërarchisch de baas bent en je kunt beroepen op macht. En juist jouw leiderschap en het leiderschapsgedrag dat je laat zien maakt daarbij het verschil. Want het is een groot verschil of jij leidinggevende bent of dat je de rol speelt van leidinggevende.
Starten met leidinggeven
Als je als startend leidinggevende een team gaat leiden, sta je er meestal niet zo bewust bij stil wat leiderschap nou precies inhoudt. Wat de invloed is van jouw leiderschap en leiderschapsstijl voor je team van medewerkers en voor je organisatie. Meestal begin je maar gewoon, toch? Ik deed het in ieder geval wel zo.
En ben mijn medewerkers aan gaan sturen vanuit alle goede bedoelingen die ik had. Ik wist vanuit mijn opleidingen en studies toch best wat over gedrag van mensen, over hoe ik als leidinggevende veranderingen aan kon of moest sturen en over ook nog wel een klein beetje over wat er in groepen gebeurt: groepsdynamica. Daarnaast was en ben ik zelf een weldenkend mens en kon ik nadenken.
Met het bovenstaande in mijn bagage moest ik toch een heel eind komen? En dat deed ik ook. Maar ondanks al mijn goede bedoelingen, ondanks alle uren die ik in mijn werk stopte, slopen er ook dingen in die niet het beste uit mijn team haalden. Sterker nog: het gebeurde best wel dat mijn team op de rem trapte of flink wat tegengas gaf als ik met nieuwe voorstellen of ideeën kwam.
Leidinggeven is een vak
Inmiddels ben ik ruim 29 jaar verder. Heb ik leiding gegeven aan vele organisaties en heb ik ontelbare gesprekken gevoerd met leidinggevenden. Mijn eigen ervaring en de input die ik uit al die gesprekken mee heb genomen hebben mijn kijk en visie op leiderschap en leiding geven veranderd en ook gevormd.
Leidinggeven is een vak. Een ander vak als ik kijk naar de inhoud anno 2020, dan het beeld dat ik had toen ik in 1993 startte als leidinggevende. Leider zijn is geen rol die je speelt. Als je denkt dat je het daar mee redt dan wens ik je succes. Maar eigenlijk ook het advies om er dan meteen mee te stoppen. Leidinggevende ben je. In hart en ziel.
Het betekent een andere mindset en een andere rol die nodig is om het goed te doen. Jij bent als leidinggevende niet meer het belangrijkste, maar je team is het belangrijkste. Je team en dan vooral alles wat ze doen en niet doen bepaalt de kracht van jouw organisatie. Je hiervan bewust zijn, gaat je al veel opleveren. Maar ik wil je ook nog 3 tips geven hoe je juist met jouw leiderschap het verschil maakt voor jouw organisatie.
Als je bereid bent om serieus naar deze tips te kijken en er je voordeel mee te doen dan zul je zien dat het er anders aan toe gaat in je team en in je organisatie. Dat het voor jezelf makkelijker wordt. Dat het leidinggeven je makkelijker afgaat en meer oplevert. En wat zeker niet onbelangrijk is: dat het realiseren van je doelen in de daarvoor gestelde tijd een stuk dichterbij komt.
Tip 1: Neem je verantwoordelijkheid als leider serieus
Natuurlijk voel je je verantwoordelijk voor je organisatie en voor de ontwikkeling daarvan. Je voelt je verantwoordelijk voor je medewerkers en voor hun welbevinden en hun ontwikkeling. Maar neem je ook echt verantwoordelijkheid? Of denk je dat je de verantwoordelijkheid neemt?
Ik heb zelf best wel eens dat ik denk dat ik echt aan het leiding geven ben, maar dat toch blijkt, als ik inzoom, dat ik dat helemaal niet aan het doen ben en de omstandigheden de schuld geef of een ander. Of dat ik denk dat ik er echt alles aan gedaan heb, maar dat dit eigenlijk wel meevalt. Herkenbaar?
Zodra je de schuld buiten jezelf legt en bijvoorbeeld denkt: Waarom loopt het nou zo in mijn team? Waarom overkomt mij dat nou weer? Of waarom doen ze nou nooit wat ik eigenlijk wil? Dan wordt het tijd om eens goed in de spiegel te kijken en jezelf weer af te vragen: ben ik leidinggevende of speel ik de rol? Kritisch kijken naar je eigen aandeel in het proces tot dusver en daar dan ook de conclusies aan durven te verbinden gaat je zeker en vast verder helpen.
Steek laten vallen
Waar heb jij misschien een steek laten vallen, was je niet scherp of heb je niet geluisterd naar je intuïtie? Misschien heb je een medewerker iets gevraagd te doen maar wist je eigenlijk al dat dit geen goede keuze was, maar waar je er niks aan gedaan. Of misschien heb je geklaag, bijvoorbeeld over werkdruk, in je team tot nu toe steeds geaccepteerd en is er nu veel negatieve energie in plaats van een positieve flow.
Als je doet wat je deed, dan krijg je wat je kreeg. Dus durf terug te kijken en kijk in die spiegel en neem vervolgens je verantwoordelijkheid. Het is moeilijk, maar ook zeker de moeite waard. Want dan blijf je niet hangen. Durf de verantwoordelijkheid te nemen en daar naar te handelen. Dit geeft je je beste team. Dit geeft je vrijheid!
Tip 2: Geniet van je leiderschap
Wanneer willen mensen hard voor je werken? Als ze hun werk leuk vinden, weten dat ze worden vertrouwd, zich veilig voelen en het idee hebben dat ze van betekenis zijn. En dit is iets waar jij een enorme invloed op hebt als leidinggevende. Dus laat jouw team, jouw organisatie, de leukste werkplek zijn om te werken. Wat jij daarin kan doen?
Dat is vooral gericht op faciliteren. Vooral zorgen dat mensen zich veilig voelen, dat er openheid en vertrouwen heerst en dat je medewerkers en eventuele andere betrokkenen zich gezien en gewaardeerd voelen. Daarin geef jij dus het goede voorbeeld. Geef ook de ruimte om af en toe stoom af te blazen. Luister goed naar wat je medewerkers te vertellen hebben.
En vergeet vooral niet om je successen te vieren. Dat doen we veel te weinig! Laat zien dat je als leidinggevende ziet dat er hard gewerkt wordt en dat je daar dankbaar voor bent. Want zo blijft de betrokkenheid en motivatie hoog en willen de beste bij je werken.
Een bijkomend voordeel is dan ook dat jouw medewerkers jou ook vertrouwen en blijven vertrouwen. Uit onderzoek blijkt dat medewerkers graag een stapje meer zetten voor leidinggevenden die ze kunnen vertrouwen.(o.a. Covey, De snelheid van vertrouwen).
Tip 3: Vertrouwen en geen controle
Als leidinggevende ben je vaak eindverantwoordelijk voor alles wat met jouw organisatie te maken heeft. Van inkoop tot resultaten en alles wat daar tussen zit. Veel leidinggevenden willen dan ook graag weten of de resultaten worden bereikt die moeten worden bereikt. De neiging om te controleren is dan vaak groot. Dit is op zich helemaal niet zo vreemd. Het zit alleen het vertrouwen in de weg.
Soms is het zo ontzettend waardevol als dingen niet goed gaan. Sterker: als leidinggevende moet je soms zaken mis laten gaan, zodat iemand kan leren en verantwoordelijkheid kan nemen. Stimuleer juist in plaats van te controleren. Spreek je teamleden aan op hun talenten en hun potentie. Geef ze gevraagd en ongevraagd feedback. Ben open en eerlijk.
Vertrouwen
Geef ze niet alleen het gevoel van vertrouwen, maar vertrouw ze ook daadwerkelijk! Wees duidelijk over je verwachtingen en wat je wel en niet accepteert. Geef aan je medewerkers de juiste houvast, maar laat ze zelf spelen. Jouw taak is om ze te coachen en net dat stapje extra te laten zetten. Zodat de volledige potentie van je team wordt benut en je medewerkers beter en beter kunnen worden. Want als je medewerkers beter worden dan volgt als bijna automatisch ook de conclusie dat je organisatie er ook wel bij vaart.
Kies bewust voor leiderschap en neem je verantwoordelijkheid hierin. Je zult merken dat jij ej anders gaat voelen. Daarnaast geeft het je medewerkers en andere betrokkenen een interessante en leuke werkplek en je behaalt met je organisatie betere resultaten en je zult zien dat je makkelijker je doelen bereikt, dat de gewenste innovaties eenvoudiger van de grond komen en dat de samenwerking in je team stukken beter verloopt. Met jouw leiderschap maak je dat verschil!
Wat ga jij morgen anders doen om écht het verschil te maken voor jouw team?
Heb je daarbij hulp nodig? Schakel mij dan in!