In een team is het essentieel om een omgeving te creëren waarin de teamleden openlijk kunnen communiceren en hun gedachten, meningen en ideeën kunnen delen. Helaas kan een gebrek aan vertrouwen leiden tot onderlinge spanningen en angst voor conflicten, waardoor de prestaties van het team achteruitgaan. Maar juist door gezonde conflicten in teams te stimuleren, kunnen teamleden hun schaduwkanten tonen en betere resultaten bereiken.
In dit artikel bespreken we waarom conflicten in teams gezond zijn en hoe cultuurnormen de prestaties van teams kunnen beïnvloeden. Ook geven we drie tips om conflicten in teams te hanteren en om te zetten in betere samenwerking en prestaties.
Waarom zijn conflicten gezond?
Een team dat bang is voor conflicten, verspilt tijd en energie door de schijn op te houden. Dit kan leiden tot achterbakse politiek en persoonlijke aanvallen, waardoor de sfeer in het team verslechtert. Bovendien worden controversiële onderwerpen genegeerd, wat belangrijke beslissingen kan tegenhouden.
In tegenstelling tot teams die conflicten vermijden, profiteren teams die conflicten aangaan van diverse standpunten en perspectieven van teamleden. Dit leidt tot levendige, gepassioneerde en boeiende discussies, waarbij alle ideeën van teamleden worden aangeboord. Inhoudelijke, functionele en emotionele problemen worden sneller opgelost, relevante en kritieke onderwerpen worden makkelijker op tafel gebracht en destructief gedrag en belemmerende cultuurnormen worden bespreekbaar.
Hoe beïnvloeden cultuurnormen de prestaties van teams?
Een organisatie of een team zit vol met belemmerende overtuigingen die vooruitgang en verandering in de weg kunnen staan. Sommige van deze overtuigingen hoeven niet eens expliciet te worden uitgesproken, ze zijn voelbaar in alles.
Voorbeelden van belemmerende overtuigingen zijn: ‘Zo doen we het hier altijd’, ‘Dat kan alleen bij andere organisaties’, ‘Als dat zou werken, dan hadden we het toch allang gedaan’, ‘We gaan elkaar geen pijn doen, het moet wel leuk blijven’, ‘Dat accepteert het management nooit’, ‘Waarom een succes vieren, dat is toch ook gewoon werk?’.
Een leidinggevende heeft de grootste uitdaging om een gespreksklimaat te creëren waarin conflict wordt aangemoedigd en gestimuleerd. Op de onderliggende niveaus (in de onderstroom) is de geldende cultuurnorm vaak zo hardnekkig dat bestaande patronen moeilijk te doorbreken zijn. Toch is het belangrijk om inzicht te hebben in het nut van conflicten en de impact van cultuurnormen om deze patronen te doorbreken.
Hoe kunnen conflicten in teams gehanteerd worden?
Hieronder volgen drie tips om conflicten in teams te hanteren en om te zetten in betere samenwerking
1. Vinger aan de pols Tijdens een conflict (bijvoorbeeld in een teamoverleg) is het belangrijk om niet terug te trekken uit de discussie. Spoor juist aan en help elkaar herinneren dat wat er gebeurt noodzakelijk is. Dit is een simpel en effectief middel om de spanning uit een lastige maar productieve gedachtewisseling te halen. Het geeft teamleden lucht, ruimte, moed en vertrouwen voor de volgende keer. Het is belangrijk om het volgende conflict te omarmen en de discussie open te houden.
2. Laten gaan Een andere tip is om niet vroegtijdig in te grijpen bij meningsverschillen en op natuurlijke wijze oplossingen te laten ontstaan. Het bevorderen van gezond conflict is één van de lastigste uitdagingen voor teamleiders vanwege de wens of de neiging om teamleden in bescherming te nemen en elkaar de hand boven het hoofd te houden (‘We gaan elkaar toch geen pijn doen’). Het is een hele opgave aangezien veel leidinggevenden vaak het gevoel hebben tekort te schieten als ze tijdens een conflict de controle over hun team ‘kwijt lijken te zijn’. Maar het is belangrijk om te onthouden dat het vermijden van conflicten op de lange termijn tot meer problemen kan leiden.
3. Opgraven Een derde tip is om iemand aan te wijzen als ‘opgraver’ van conflicten. Dit kan bijvoorbeeld de leidinggevende zelf zijn, die het goede voorbeeld geeft door wenselijk en passend conflictgedrag te vertonen. Het is belangrijk om steeds iemand anders aan te wijzen om de verhulde en duistere kanten binnen het team op te sporen en aan het licht te brengen. Dit kan ook door een organisatiepsycholoog of teamtrainer gedaan worden, die op geheel eigen wijze het team kan opfrissen en de boel weer lekker kan opschudden.
Hoe kunnen conflicten in teams worden opgelost?
Hoewel conflicten in teams gezond kunnen zijn, kunnen ze soms ook uit de hand lopen. Het is belangrijk om te weten hoe conflicten in teams kunnen worden opgelost, zodat de teamleden zich weer kunnen richten op het behalen van hun doelen.
Een goede manier om conflicten op te lossen is door middel van bemiddeling. Dit houdt in dat een onafhankelijke derde partij, zoals een mediator, wordt ingeschakeld om het conflict op te lossen. De mediator begeleidt het gesprek tussen de teamleden en helpt hen om tot een gezamenlijke oplossing te komen. Door het inzetten van bemiddeling wordt voorkomen dat het conflict verder escaleert en kan er worden gewerkt aan het herstellen van de onderlinge verhoudingen.
Een andere manier om conflicten op te lossen is door middel van teambuilding. Teamleden worden dan bij elkaar gebracht om activiteiten te ondernemen die de onderlinge samenwerking en communicatie bevorderen. Door gezamenlijk activiteiten te ondernemen, leren teamleden elkaar beter kennen en ontstaat er meer begrip en respect voor elkaars standpunten en perspectieven. Hierdoor worden eventuele conflicten sneller opgelost en wordt er gewerkt aan een betere teamprestatie.
Tot slot is het belangrijk om te benadrukken dat het voorkomen van conflicten in teams niet realistisch is. Het is onvermijdelijk dat er meningsverschillen en verschillende perspectieven zijn binnen een team. Het is dan ook van groot belang dat teamleden leren om op een constructieve manier met conflicten om te gaan. Door open communicatie en respect voor elkaars standpunten, kunnen conflicten worden omgezet in kansen voor groei en verbetering van de teamprestatie.
Conclusie
In dit artikel hebben we besproken waarom conflicten in teams gezond zijn en hoe cultuurnormen de prestaties van teams kunnen beïnvloeden. Daarnaast hebben we drie tips gegeven om conflicten in teams te hanteren en om te zetten in betere samenwerking en prestaties.
Het is belangrijk om als leidinggevende een gespreksklimaat te creëren waarin conflict wordt aangemoedigd en gestimuleerd. Door gezonde conflicten aan te gaan, kunnen leden hun schaduwkanten tonen en betere resultaten bereiken. Het is daarbij wel belangrijk om cultuurnormen te doorbreken die vooruitgang en verandering in de weg kunnen staan.
Met de drie tips om conflicten in teams te hanteren, kunnen leidinggevenden en teamleden een omgeving creëren waarin open communicatie, diverse standpunten en perspectieven worden gestimuleerd. Dit leidt tot levendige discussies, betere oplossingen, en een hogere teamprestatie.
Kortom, conflicten in teams zijn gezond en moeten worden omarmd. Door ze op een gezonde manier aan te gaan en te hanteren, kunnen teamleden hun persoonlijke en professionele groei bevorderen, terwijl de prestaties van het team worden verbeterd. Het is daarom belangrijk om te investeren in het creëren van een omgeving waarin conflicten worden aangemoedigd en waarin cultuurnormen die vooruitgang en verandering in de weg staan, worden doorbroken.
Als leidinggevende kun je hierin een belangrijke rol spelen door het goede voorbeeld te geven en een gespreksklimaat te creëren waarin open communicatie en diverse perspectieven worden gestimuleerd. Door gezonde conflicten te omarmen en deze op een constructieve manier aan te gaan, kunnen teamleden hun ideeën en perspectieven delen en samen werken aan een betere teamprestatie.
