Het komt door jou! Als schoolleider ben je vaak bezig met brandjes blussen. Waarom je dat doet is een goede vraag. Ik ga je wat mogelijke antwoorden geven in dit blog. Ook vertel ik je hoe je hiermee stopt want het is echt niet logisch dat jij als schoolLEIDER steeds maar weer bezig bent met die brandjes. Daardoor komt je feitelijke werk )leiding geven aan een school’ steeds meer in de knel. En dat wil je niet.
Het blussen van brandjes is jou vast niet onbekend als schoolleider. Ik schreef hier ook al eens eerder een blog over. Maar toch merk ik dat dit probleem nog steeds bestaat. Sterker nog: ik krijg het idee dat het alleen maar groter wordt. Dat jij als schoolleider steeds vaker bezig bent met het blussen van brandjes binnen jouw school. Dat leraren, ouders, externen, je bestuurder al dan niet figuurlijk aan je bureau staan en van alles op jouw bordje leggen wat jij mag fixen. Is er een probleem met een leerling? Jij mag het regelen. Is er een ontevreden ouder? Jij bent aan de beurt? Blijven de resultaten achter? Jij mag je verantwoorden. En zo kan ik nog wel even doorgaan.
Herkenning
Je herkent ze wel, deze brandjes. Ook in jouw dagelijkse praktijk kom je ze tegen. En plichtsgetrouw als je bent los je het keer op keer weer op. Maar steeds luider popt die vraag van binnen op: Wanneer gaat mijn team dit nu eens zelfstandig oplossen? Wanneer beseft het team nu eens dat een probleem met een leerling eigenlijk hún probleem is. Wanneer gaan je teamleden nu eens zelf met die lastige ouder zitten om zaken uit te praten en op te lossen? Hoezo ben jij dag in dag uit met dit soort dingen bezig? Je komt nergens anders meer aan toe.
Je komt nergens meer aan toe
Dat is wel een belangrijke om je steeds te realiseren. Je komt nergens anders meer aan toe. In ieder geval niet aan die zaken die belangrijk zijn voor jou als schoolleider en dus eigenlijk ook belangrijk zijn voor je team. Maar je dagelijkse praktijk is helaas anders. Daarin zie je dat het merendeel van je tijd gaat zitten in heel andere zaken. En als je heel eerlijk bent voelt dat ook best wel prettig. Het geeft jou het gevoel dat je nodig bent op je school. Dat je eigenlijk onmisbaar bent en dat voelt lekker. Daarom regel je het telkens weer. Voor die blije leraar of die gerustgestelde ouder(s) Wat voelt dat goed. Maar ergens knaagt het toch ook. En knaagt het steeds harder.
Het komt door jou!
Dus stel je jezelf steeds vaker en steeds sneller de vraag wanneer dit nou eens ophoudt. Wanneer gaat je team of gaan individuele teamleden (want het zijn vaak dezelfde leraren) dit ooit zien? Wanneer gaan ze het zelf oppakken en zelf oplossen? Zonder dat jij je er mee bezig hoeft te houden. Waarom doen ze dat eigenlijk nog steeds niet?
Het antwoord is wellicht verrassend voor je maar is eigenlijk ook heel erg simpel.
Het komt door jou!
Het komt door jou! Want jij hebt jezelf onmisbaar gemaakt. Jij hebt al die zaakjes tot nu toe steeds opgelost. Het maakte niet uit wat er gebeurde. Jij loste het op. Voor je leraren. Voor de ouders en als het nodig was ook voor de leerlingen. Dus is het eigenlijk vrij logisch wat er nu steeds gebeurt. En kun jij jezelf blijven afvragen hoe het komt maar je moet het antwoord toch echt dichtbij zoeken. Iedereen komt steeds bij jou. Jij lost het toch wel op. Jij regelt het. En waarschijnlijk wilde je dit ook, want je wil het gewoon weten als er iets misgaat en ook dat het snel is opgelost. Ja, toch?
Dus waarschijnlijk is het onbewust zo gegroeid. Niet zo gek dat dit gebeurt. Maar dit heeft wel een belangrijke consequentie.
Jij houdt het in stand
Nu je weet dat jij eigenlijk degene bent die dit systeem misschien onbewust in stand houdt kun je er ook iets aan doen. Want als je doet wat je deed dan krijg je wat je kreeg. Dan blijft alles bij hetzelfde dus. En dat is nu precies dat wat je niet wilt. Want dat betekent dat letterlijk alles in de soep loopt als jij er niet bent. Want wie lost het dan op? Wie blust dan de brandjes? Eigenlijk is er dus een situatie ontstaan waarin het hele systeem afhankelijk is van jou. Van jou als schoolleider.
Dat het blussen van brandjes veel van je tijd kost behoeft geen betoog en heb ik al geschreven. Nu is het een keiharde wet dat tijd nooit meer terug komt. En ook niet in te halen is. Dat je door dit systeem in stand te houden kostbare tijd verspilt aan feitelijke randzaken maakt dat jij je nog bewuster moet zijn van waar je mee bezig bent. Jij wordt geacht je tijd te besteden aan de grote lijnen van school- en teamontwikkeling. Zaken die op de langere termijn veel meer opleveren dan dat gedoe met die randzaken.
Wat doe je?
Aan de ene kant vind je het prettig als je weer dingen snel hebt opgelost maar aan de andere kant frustreert het ook dat je team of dat individuele teamlid het zelf niet oppakt. Het kost je simpelweg veel energie. Energie die je niet kunt besteden aan die taken die eigenlijk als schoolleider belangrijker zijn voor jou.
Hoe verander je deze situatie? Hieronder een aantal praktische tips.
- Stop onmiddellijk met brandjes blussen. Zo eenvoudig is het. Laat dat aan anderen over. Hoe moeilijk of ingewikkeld ze dit ook vinden. Ga uit de weg en laat het over aan anderen. Zo makkelijk is het.
- Help je team en geef ze de juiste impulsen om het zelf te regelen. Heb het er samen over en help ze met het oplossen van wat er speelt. Help ze om beter samen te werken. Een betere samenwerking helpt ook bij het oplossen. Wacht niet tot die brandjes ooit vanzelf stoppen. Dat gaat niet gebeuren. Ook wachten tot het team het zelf oppakt gaat niet vanzelf.
Jij bent als schoolleider de enige die de situatie kan veranderen. Door niet alleen te zeggen dat je het anders wil maar het vooral zelf ook anders te doen.
Pak hierin je leiderschap. Geef daarnaast je team de verantwoordelijkheid over de “brandjes”. Begeleid je team zodat ze dit zo goed als mogelijk oplossen.
Op die manier maak je tijd en ruimte voor jezelf als schoolleider om meer tijd te besteden aan je taak als schoolLEIDER. Aan het werk wat je leuk vindt en waar je goed in bent en dus energie van krijgt.
En weet je wat een leuk bijkomend verschijnsel is? Jouw Waan van de Dag en dus je werkdruk krijgen een enorm positieve impuls. Heerlijk toch?
Wil jij mijn hulp bij het proces dat ik hierboven schets? Start dan hier
