In dit blog “Schoolleiders zijn soms net mensen” ga ik dieper in op het spanningsveld waarin je als schoolleider regelmatig, zo niet dagelijks, bivakkeert. Specifiek pak ik er twee uit. Aan de ene kant je bestuur of bestuurder en aan de andere kant jouw team. Als schoolleider heb je met nog veel meer krachtenvelden te maken maar voor dit blog beperk ik me tot deze twee.
Jouw positie als schoolleider
Hoe komt dat dan? Laten we de positie die menig schoolleider in de organisatie inneemt eens wat nader bekijken. Met de schaalvergroting die de laatste decennia flink om zich heen heeft gegrepen is de positie van de schoolleider veranderd. Was het schoolleiderschap tot eind jaren tachtig nog vaak te typeren als primus inter pares (de eerste onder zijns gelijken), vanaf de start van de schaalvergroting kwam dat uitgangspunt flink onder druk te staan.
Schaalvergroting
In plaats van een relatief klein en betrokken schoolbestuur kreeg je als schoolleider steeds meer te maken met bestuurders die verder van de werkvloer afstaan. Die acteerden vanuit een Strategisch Beleids Plan waardoor je als schoolleider van alles moest. Want wat op strategisch niveau goed is, is vast ook goed voor jouw school. Toch?
Het is jouw taak om ervoor te zorgen dat jouw schoolontwikkeling naadloos past in de plannen die de bestuurder of algemeen directeur met de Stichting voor ogen heeft. Jij mag aan de slag met Management Rapportages en krijgt te maken met Voortgangs-, POP, PAP, Functionerings- en Beoordelingsgesprekken. Tussen jou als schoolleider en je bestuurder. De Bestuurder mag van alles van jou als schoolleider vinden. Mag jij dat omgekeerd ook? En zo ja, wat betekent dat dan?
Ik realiseer me dat ik flink generaliseer door te schrijven wat ik schrijf. Toch draagt dit bij aan het punt dat ik in dit blog wil maken. Vandaar dat ik deze vrijheid even neem.
Afstand
Veel teams in het primair onderwijs zijn volgens mij niet meegegroeid met bovenstaande ontwikkeling. Zij zien de schoolleider vooral nog steeds als hún schoolleider. Iemand die vooral de belangen van hun school goed moet vertegenwoordigen en er vooral voor moet zorgen dat ze niet teveel “last” hebben van die bestuurder die van alles wil met het onderwijs en de kinderen. En vooral met hen als leraren. Want in beweging komen is niet van iedere leraar het sterkste punt.
Schoolleiders zijn soms net mensen
Leraren vinden van alles van hun schoolleider. Want die doet niet wat ze eigenlijk graag willen. Hij luistert niet goed naar wat de school volgens hen nodig heeft. Hij verslonst de belangen van de school ten koste van de bovenschoolse belangen en een andere veelgehoorde klacht is dat de schoolleider nooit op school is als hij nodig is. Lees: als de leraar hem nu en onmiddellijk nodig heeft.
Klagen binnen een team over de schoolleider die eigenlijk niet goed functioneert ligt dan op de loer. Sterker: vaak wordt het gewoon openlijk gezegd. Jij doet je werk niet goed. Jij hoort er voor ons te zijn en niet voor die bovenschoolse belangen.
En dan ga ik voor het gemak nog maar even voorbij aan de ook door mij veelgehoorde opmerking van een leraar als: “Dat kun jij toch wel even doen? Jij hebt er de hele dag de tijd voor, maar ik sta voor de klas”. Ken je deze? Herken je deze? Hoe reageer jij daar op als schoolleider? Pak je die aapjes gewoon mee op je schouder om je mensen wél tegemoet te komen? Vanuit het uitgangspunt dat je als schoolleider graag kijkt naar wat voor die leraar de gewenste oplossing is?
Hoe doe jij dat?
Hoe ga jij om met deze situaties? Aan de ene kant de bestuurder die van alles van jou wilt en van alles van je vindt en aan de andere kant je team dat eigenlijk hetzelfde doet. Ook je team wil van alles van jou en vindt van alles van jou. Wat doet dat met jou? Als mens? Als schoolleider? Roep jij weleens hardop in je teamkamer “Hé hallo, ik ben ook maar een mens”. En denk je er dan stiekem bij “Ik heb ook mijn gevoelens” Of ben je een schoolleider die dan denkt “Laat ik er omwille van de lieve vrede maar niet moeilijk over doen?”
Toch is het goed dat zo af en toe juist wel te doen. Om heel bewust die pas op de plaats te maken en je af te vragen hoe het gaat. Met jou en met je school. En met jouw functie als schoolleider. Het is ook jouw opdracht om te zorgen dat je geen schoollijder wordt. dan ben je vaak al te laat om in te grijpen.
Duurzaam Leiderschap
Duurzaam Leiderschap helpt jou met de bovenstaande vragen. Omdat Duurzaam Leiderschap kiest voor een insteek in jouw ontwikkeling als schoolleider. Met alle facetten die daar bij komen kijken. Dus ook het bepalen van je positie in dat enorme krachtenveld waarin jij als schoolleider dagelijks opereert. Want maatschappelijke en ook onderwijsinhoudelijke ontwikkelingen zorgen er voor dat jij steeds meer op je bordje krijgt.
En jij wilt wel graag overeind blijven. Jij wilt de juiste keuzes blijven maken en vanuit jouw sterk persoonlijk leiderschap leiding blijven geven aan je school. Rekening houdend met wat bovenschools moet en benadrukken wat op je eigen school nodig is. Wetend dat de Waan van de Dag op de loer ligt en die als je niets doet jou in een ijzeren greep door de dagen loodst. En dan worden de dagen lang. Heel lang.
Kom in actie
Dus kom in actie en zorg er voor dat jij niet ten prooi valt aan de waan van de Dag en de daarmee gepaard gaande stress. Kijk eens hoe ik je daarbij kan helpen. Met simpele stappen. Vanuit jouw eigen praktijk. Ik zou zeggen: Doen.
