Waarom doen ze niet mee? Dat hoorde ik een schoolleider zeggen tegen een collega tijdens een directieoverleg waarbij ik aanwezig was. Een beetje doorvragen leerde me dat deze schoolleider in zijn ogen alles deed om zijn team tevreden te stellen, maar dat hij toch niet bereikte dat het team meeging in de afgesproken richting. Hij gebruikte bijna het woord apathisch om zijn team te beschrijven, maar dat was eigenlijk wel de situatie.
Herkenbaar probleem
Dit probleem is uiterst herkenbaar. Ik weet zeker dat veel schoolleiders zich in dezelfde situatie bevinden. Tijdens een coachingsgesprek een paar weken geleden uitte een andere schoolleider bijna dezelfde frustratie: “Mijn team is zo afwachtend, ik zou willen dat ze meer initiatief nemen.”
Ook deze schoolleider verbaasde zich over de passiviteit binnen haar team, ongeacht haar inspanningen. De mensen kwamen gewoon niet in beweging. Dit is buitengewoon vervelend voor elke schoolleider die kansen ziet voor de school, omdat je je team daarvoor echt nodig hebt.
Maar waarom doen ze niet mee?
Waar ligt dat aan? Waarom lukt het jou niet om je team in beweging te krijgen en actie te laten ondernemen? Als schoolleider is het belangrijk om goed te analyseren wat mogelijke oorzaken kunnen zijn. Er kunnen honderd verschillende redenen zijn. In het geval van de schoolleider in het coachingsgesprek lag het aan een gebrek aan duidelijkheid over de te volgen koers. Daardoor was het team niet gemotiveerd om aan de slag te gaan. Het is echter niet altijd zo eenvoudig.
Duidelijkheid creëren
Het creëren van duidelijkheid helpt vaak. Zoals ik al eerder schreef, is het belangrijk om duidelijkheid te verschaffen over de te volgen koers en het uiteindelijke eindresultaat. In het onderwijs is er vaak sprake van een duidelijke deadline, bijvoorbeeld het einde van een schoolplanperiode. Dit zou voor jou geen uitdaging moeten zijn.
Afspraak is afspraak
Daarnaast is het belangrijk dat afspraak ook echt afspraak is. Dit is een van de kenmerken van een professionele organisatie, en als schoolleider kun je hier je voordeel mee doen. Leef dit zelf voor en geef het goede voorbeeld. Dit kan al veel verschil maken. Je medewerkers zien voortdurend een goed voorbeeld en zullen dit ook gaan naleven. Dit betekent automatisch dat ze in beweging komen, precies wat jij wilt.
Vaak is het ombuigen van een situatie waarin een team niet in beweging komt, niet zo moeilijk. De bovenstaande voorbeelden laten dit zien. Vaak helpt het als leider om zelf in beweging te komen en het goede voorbeeld te geven. En zoals je zelf ook weet, als je team het naar hun zin heeft, heb jij het ook naar je zin en wordt jouw taak als schoolleider een stuk eenvoudiger.
Een proactief team dat zaken oppakt en aan de slag gaat, heeft ook een positieve invloed op jou. Maar hoe bereik je dat?
Hier zijn enkele tips om als schoolleider je team te motiveren en in beweging te krijgen:
- Creëer duidelijkheid: Zorg ervoor dat je team een helder begrip heeft van de te volgen koers en de doelen die je wilt bereiken. Communiceer regelmatig en transparant over de visie, strategieën en verwachtingen. Dit helpt om een gemeenschappelijk begrip te creëren en motiveert je team om in actie te komen.
- Stel concrete doelen: Definieer specifieke, meetbare doelstellingen die je wilt bereiken. Zorg ervoor dat je team begrijpt wat er van hen verwacht wordt en wat het uiteindelijke resultaat moet zijn. Dit geeft hen een duidelijk doel om naartoe te werken en stimuleert actie en betrokkenheid.
- Wees een rolmodel: Leef de waarden, attitudes en gedragingen voor die je van je team verwacht. Wees zelf proactief, toon initiatief en neem verantwoordelijkheid. Dit inspireert anderen om hetzelfde te doen en creëert een cultuur van actie en betrokkenheid.
- Stimuleer eigenaarschap: Geef je teamleden de ruimte om verantwoordelijkheid te nemen voor hun taken en beslissingen. Moedig hen aan om initiatief te tonen en oplossingen aan te dragen. Dit vergroot hun betrokkenheid en motivatie om veranderingen aan te pakken.
- Communiceer effectief: Zorg voor open en heldere communicatie met je team. Luister naar hun ideeën, zorgen en suggesties. Betrek hen bij besluitvormingsprocessen en geef regelmatig feedback. Dit creëert een gevoel van betrokkenheid en maakt dat ze zich gehoord en gewaardeerd voelen.
- Bied ondersteuning en ontwikkeling: Zorg ervoor dat je team de nodige middelen, training en ondersteuning krijgt om veranderingen succesvol aan te pakken. Investeer in hun professionele ontwikkeling en help hen de vaardigheden en kennis te verwerven die ze nodig hebben.
- Erken en beloon succes: Toon waardering voor de inzet en prestaties van je team. Erken hun bijdragen en beloon succes op een passende manier. Dit stimuleert een cultuur van prestatie en motiveert je team om actief deel te nemen aan veranderingen.
Door deze strategieën toe te passen, kun je als schoolleider je team motiveren om mee te gaan in de gewenste veranderingen. Het vergt consistentie, geduld en leiderschap, maar uiteindelijk zal het een positieve invloed hebben op de betrokkenheid en prestaties van je team.
Het belang van veranderen
Veranderen is een essentieel aspect binnen een onderwijsteam. Het onderwijslandschap is voortdurend in beweging en het vermogen om te veranderen en aan te passen is cruciaal voor het behalen van succes en het bieden van kwalitatief hoogstaand onderwijs. Het is belangrijk dat schoolleiders hun team inspireren en motiveren om verandering te omarmen en proactief te reageren op nieuwe uitdagingen.
Door veranderingsbereidheid aan te moedigen en een cultuur van voortdurende verbetering te bevorderen, kunnen schoolleiders ervoor zorgen dat hun team flexibel, innovatief en voorbereid is op toekomstige ontwikkelingen in het onderwijs.
Binnen het onderwijsteam is het cruciaal om een gedeeld begrip te hebben van de waarde en het belang van verandering. Dit begrip kan worden bevorderd door regelmatige communicatie, het delen van succesverhalen van eerdere veranderingen en het benadrukken van de positieve impact die verandering kan hebben op de leerlingen, het team en de school als geheel. Door het belang van verandering te benadrukken en het team te betrekken bij het proces, kunnen schoolleiders de motivatie en betrokkenheid vergroten en weerstand tegen verandering verminderen.
Het is ook van cruciaal belang dat schoolleiders een omgeving creëren waarin het veilig is om te experimenteren en fouten te maken. Verandering brengt vaak onzekerheid met zich mee, en het team moet zich gesteund voelen bij het nemen van risico’s en het proberen van nieuwe benaderingen. Door een cultuur van openheid, vertrouwen en ondersteuning te bevorderen, kunnen schoolleiders de bereidheid van hun team vergroten om verandering te omarmen en nieuwe ideeën uit te proberen.
Kortom, het stimuleren van veranderingsbereidheid en het creëren van een cultuur waarin verandering wordt gewaardeerd en aangemoedigd, is essentieel voor het succes van een onderwijsteam. Door het belang van verandering te benadrukken, het team te betrekken en een omgeving van openheid en ondersteuning te creëren, kunnen schoolleiders hun team motiveren om actief deel te nemen aan veranderingen en bij te dragen aan de groei en ontwikkeling van de school.
