In dit blog ´Wat je hoort ben je zelf´ ga ik het hebben over het belang van luisteren voor jou als leidinggevende. Misschien een open deur voor jou maar ik weet uit eigen ervaring hoe slecht er soms geluisterd wordt. En dan heb ik het niet over het horen.
Weet jij trouwens het verschil tussen horen en luisteren? Horen is eigenlijk niets meer dan een geluid waarnemen. Bijvoorbeeld het slaan van de klok op het hele uur. Dat hoor je. Luisteren is iets veel aktievers. Dit vraagt om bewuste aandacht van jou.
Misschien herken je wel iets in het volgende: betrap jij jezelf er weleens op dat je afdwaalt terwijl je in gesprek bent met iemand? Je dwaalt dan bijvoorbeeld af naar je boodschappenlijstje, of naar die ene Netflix serie waar je naar aan het kijken bent. Je hoort dan misschien wat de ander zegt maar of je ook aan het luisteren bent? Sorry, wat zei je precies…… Herkenbaar?
Luisteren is lastig
De Chinese filosoof Confucius die leefde tussen 551 en 449 voor Christus zei het al. “Een mens heeft twee oren en één mond om twee keer zoveel te luisteren als te praten”.
Voor veel mensen, ook voor veel leidinggevenden blijkt het erg lastig te zijn om echt in gesprek met een ander te zijn. Om de ander de volledige aandacht te geven. Misschien komt het ook wel door de tijd waarin we leven waarin afleiding op de loer ligt (social media en smartphones bijvoorbeeld) en waarin alles sneller lijkt te moeten gaan.
In mijn blog van afgelopen zondag had ik het hier ook over. We zijn allemaal druk, we zijn snel afgeleid en we moeten nog zoveel dingen doen. Zeker jij als leidinggevende denkt vaak zo. Terwijl je met het ene bezig bent, denk je alweer aan het volgende dat op je bordje ligt.
Kunnen we eigenlijk onze aandacht nog wel op één en dezelfde persoon richten? Of is dat iets wat langzaam aan het uitsterven is? En wat betekent dat dan voor jou als leider? Wat betekent het voor jou als je niet meer écht kunt luisteren? Wat betekent dat voor jouw leiderschap en voor jouw relatie met jouw medewerkers?
Lukt het jou nog om die vele gedachten in je leidinggevende hoofd tijdelijk te parkeren om de volledige aandacht op je gesprekspartner te richten? Je bent immers in gesprek. Heb je er weleens aan gedacht wat het voor die ander betekent als hij een luisterend oor krijgt? Een echt luisterend oor? Deze persoon voelt zich dan onmiddellijk gehoord, begrepen, gewaardeerd en gerespecteerd. Echt luisteren heeft een ongelooflijk positief effect op de relaties die we onderhouden.
Luisteren als leidinggevende
Toch gaat het niet echt goed met het luisteren binnen organisaties. Er is onderzoek geweest en daaruit blijkt dat de helft van de Nederlandse werknemers zich niet gehoord voelt door zijn of haar leidinggevende. Dat is nogal iets lijkt mij. Nog eens 60% van de ondervraagden in dit onderzoek geeft aan dat er door die slechte luisterhouding weinig of geen vertrouwen is van de medewerkers in de leidinggevende.
Daar schrik ik best wel van. In mijn LeiderschapsCast van gisteren heb ik het nog uitgebreid gehad over het belang van vertrouwen. Juist voor organisaties is het hebben van vertrouwen zo enorm belangrijk. Dat bevordert de samenwerking en ook de communicatie. En écht luisteren is een essentieel onderdeel van de communicatie.
Goed, even terug naar dat luisteren. Dat luisteren voor jou als leidinggevende erg belangrijk is, is je nu wel duidelijk. Maar hoe gaat dat luisterproces nu eigenlijk in zijn werk? Ik ga er hieronder even dieper op in.
Drie niveaus van luisteren
Er zijn in principe drie niveaus van luisteren. Deze drie niveaus worden in de praktijk aangehouden als het gaat om actief luisteren.
1. Intern luisteren.
Intern luisteren gaat over wat jij denkt en voelt tijdens een gesprek. Je bent dan actief bezig met wat jouw mening is over bepaalde dingen.
2. Gericht luisteren.
Bij gericht luisteren luister je oprecht geïnteresseerd naar wat de ander zegt. Dit gaat dus veel verder dan horen. Je luister naar de feiten en je luistert heel goed naar wat er letterlijk gezegd wordt.
3. Globaal luisteren
Je luistert goed naar wat de ander zegt maar je merkt ook wat dit bij jou losmaakt. Wat jij er bij denkt en voelt. En hoe je dit vervolgens uitstraalt.
Wat je hoort ben je zelf
Wat moet jij als leidinggevende doen om medewerkers het vertrouwen te geven? Inderdaad: Leren luisteren. Echt leren luisteren is enorm goed voor het vertrouwen in een team en in een organisatie. Luister dan ook verder dan de woorden die er gezegd worden. Wat zijn de motieven van de ander? Wat bedoelt die ander nu wel?
Ook al ben je het misschien niet eens met die ander. Wanneer je echt luistert en je medewerkers helpt om zaken op te lossen kweek je enorme goodwill.. Maar luisteren is een lastige vaardigheid om aan te leren.
Wat doe ik zelf?
Tijdens mijn gesprekken en dan met name bij de coaching gesprekken merk ik vaak genoeg hoe lastig het is om actief te luisteren. Om echt te horen wat een ander zegt en ook wat hij/zij daar mee bedoelt. Toch dwing ik me keer op keer om dat wel te doen. En dat werpt dan ook zijn vruchten af. Want het is mijn opdracht om mijn gesprekspartner verder te helpen in zijn of haar ontwikkeling. En daar hoort actief luisteren bij.
Communiceren, luisteren én echt in gesprek zijn, het blijft lastig. Maar door elkaar te helpen, tijd te maken, zaken durven te benoemen én daarbij goed naar elkaar te luisteren, kun je samen tot elkaar komen. Dan werk je er samen aan om waardering en vertrouwen in elkaar te hebben en te houden. Luisteren betaalt zich dan meer dan dubbel en dwars terug.
Ik luister graag naar jou en wil je helpen om actiever te leren luisteren. Begin hier.
