Zet jezelf op nummer 1. Als leidinggevende ben je vaak met van alles en nog wat bezig. Ik schreef al eerder dat je druk bent met alle ballen in de lucht te houden. In je hoofd is het vol, druk en je merkt een bepaalde onrust. Maar vraag jij je weleens af of je bezig bent met datgene waarmee je eigenlijk bezig moet zijn? Je wilt graag meer rust en overzicht hebben. En vooral bezig zijn met de goede dingen. Maar hoe doe je dat dan? In dit blog ga ik op deze vragen dieper in en geef ik je ook een kijkje in hoe ik dit soort zaken zelf aanpak.
Het is belangrijk dat jij je zo snel als mogelijk is bewust wordt van wat er gebeurt. Vaak weet je wel dat je druk bent in je hoofd. Dat je eigenlijk overloopt. Misschien denk je terwijl je dit blog aan het lezen bent wel aan die chaos in je hoofd en dat je daar iets aan wilt doen.
Herinneringen
Wat gebeurt er als je terug denkt aan het moment waarop je nog niet door had dat er chaos in je hoofd was. Dat het je niet lukte om rustig te worden in je hoofd en je gedachten fatsoenlijk te ordenen. Weet je dat nog? Wat gebeurde er toen? Werd je overweldigd doordat je van hot naar her aan het gaan was? Voelde je werkdruk en stress? Of werd je juist verlamd en deed je helemaal niks meer?
Hoe lang ben je daar mee doorgegaan, voordat je dacht: ‘Nu is het genoeg, ik ga er iets aan doen!’?
Zet jezelf op nummer 1
Voor mij werkt het als volgt: hoe sneller ik zelf merk dat ik druk ben in mijn hoofd, hoe sneller ik daar iets aan kan doen. Dus ik heb mezelf aangeleerd om heel alert te zijn op een onrustig hoofd. Eigenlijk voelt het als mezelf betrappen dat ik onrustig ben. Dan kan ik het aanpakken en veranderen. Dan kom ik in actie. Hoe sneller ik besef dat het een chaos in mijn hoofd is, hoe sneller ik daar iets aan kan doen.
Ik heb mezelf geleerd om alert te zijn op signalen dat het onrustig is in mijn hoofd. Ik ga dan van alles door elkaar doen terwijl ik eigenlijk erg dol ben op structuur. Ergens aan beginnen en dat vervolgens afmaken. Als de onrust zich in mijn hoofd nestelt dan ben ik bezig met het schrijven van een notitie, ga ik ineens tussendoor mijn mail lezen en loop naar het toilet terwijl ik niet eens hoef. Ik moet me dan echt dwingen om dat te doen waar ik eigenlijk mee bezig was. Want dat was en is belangrijk. Ik roep mezelf dan een halt toe en volg ik de dingen die ik verder in dit blog schrijf. De eerste vraag die ik mezelf stel is: “René, waar is je focus?”
Dat is hoe het bij mij werkt. Heb jij zicht op de signalen die jij ontvangt als het bij jou druk is in je hoofd? Of zelfs een chaos in je hoofd. Herken jij dan de signalen? Ja, dat is fijn want dan kun je in actie komen. Herken jij de signalen nog niet? Word je er dan zo snel als mogelijk van bewust. Want na dat bewustzijn volgt de actie. Dan kun je er iets aan gaan doen.
Wat kun jij zelf doen?
Ik schreef al dat je als leidinggevende druk bent met van alles en nog wat. Soms lijkt het wel of iedereen die betrokken is bij je school iets van je wilt. Leerlingen, leraren, ouders, het bestuur. Iedereen vraagt aandacht en dan is de kans dat het druk wordt in je hoofd natuurlijk levensgroot. Als het druk is in mijn hoofd, als ik echt last krijg van werkdruk en stress dan is het eerste wat ik doe de drukte uit mijn hoofd halen. Voor mij werkt het het beste als ik dan bewust er bij stil sta en zaken opschrijf. Ik pak een stuk papier erbij en schrijf simpelweg op wat me dwars zit. Alleen die handeling helpt mij al enorm om de focus of eigenlijk het overzicht terug te krijgen. Zaken die ik dan opschrijf zijn de antwoorden op de volgende vragen:
- Wat wil en moet ik allemaal vandaag nog doen?
- Waar denk ik aan, waar maak ik me druk over?
- Wat mag ik niet vergeten?
- Waar leg ik mijn focus op?
Deze vragen stel ik mezelf dan. Doordat ik al vaker met dit bijltje heb gehakt zitten en deze vragen ook regelmatig gebruik bij de schoolleiders die ik coach zitten ze in mijn geheugen gegrift. De antwoorden schrijf ik op. Dat geeft mij en mijn hoofd ruimte om alles uit mijn hoofd te halen. Ik merk dat het goed werkt om jezelf rustig de tijd te geven om goed over de vragen na te denken.
Waar heb je invloed op?
De volgende stap die ik dan zet is om te bepalen waar ik zelf daadwerkelijk invloed op heb. Je kent ze vast wel. De cirkel van betrokkenheid en de cirkel van invloed. Als leidinggevende ben je bij veel zaken betrokken op je school. Maar heb je ook op alle zaken invloed? Ik weet dat veel schoolleiders denken dat dit wel zo is. Maar denk eens even wat dieper na. Waar zit dan die invloed als er al sprake is van invloed?
Besef je dat je alléén invloed hebt op dat wat je zelf doet of niet doet. Je hebt geen invloed op wat anderen doen. Je hebt al helemaal geen invloed op wat anderen denken.
Veel mensen maken zich behoorlijk druk over het feit dat er slecht weer is voorspeld tijdens hun vakantie. Maar daar heb je toch echt geen invloed op en dan kun je je afvragen of het xde moeite waard is om je daar druk over te maken. De enige invloed ie je hebt is om je vakantieplannen zo aan te passen dat je naar een gebied gaat waar het wel mooi weer is.
Je kunt je als leidinggevende ook druk maken over die leraar die steeds maar de kont tegen de krib gooit en overal nee tegen zegt. Maar de gedachten van deze leraar kun jij niet veranderen. Daar zijn andere dingen voor nodig. Waar je wel invloed op hebt is de vraag of je wel met deze leraar in je team wilt blijven werken. En is het antwoord nee? Nou ik nodig je uit om in actie te komen. Want op die actie heb jij wel invloed.
Moet je alles doen?
Gedurende de dag staan je hersenen constant aan. Je verzamelt ideeën in je hoofd en je “ziet” veel dingen die je kunt of “moet” doen. Dat komt door de mailtjes die je krijgt. Door de gesprekken die je voert. Al die input zorgt voor ideeën in je hoofd. En het voelt vaak alsof je al die dingen moet doen. Maar realiseer je: je moet helemaal niets. Jij bent zelf de regisseur van wat je wel of niet doet. Jij en alleen jij bepaalt welke actie je uitvoert. Niemand anders.
- Stel jezelf eens de volgende vragen:
- Moet je hier echt iets mee doen?
- Moet JIJ hier iets mee doen? (of je collega of partner?)
- Moet je hier NU iets mee doen? (of kan het op een lijst voor later?)
Het helpt mij enorm om minder te moeten. Ik ben heel kritisch op welke van die zaken of ideeën ik wel ga doen. Dat helpt me om veel minder drukte in mijn hoofd te hebben.
Ook de volgende vragen helpen bij het ordenen van je activiteiten:
- Mag ik het doen of moet ik het doen?
- Wil ik het doen of kan ik het doen?
Is het echt zo belangrijk?
Als leidinggevende kun jij je over van alles en nog wat druk maken. Er zijn eindeloos veel dingen waar jij je tegenaan kunt bemoeien. En die als vanzelf invloed hebben op hoe druk jij bent in je hoofd. Het goed gebruiken en heel bewust stilstaan bij die zaken waar je invloed op hebt kan je al enorm helpen. Dat schreef ik hierboven al. Wat er dan overblijft is om je steeds te dwingen om maar 1 ding tegelijk te doen. Dat doe je simpelweg door prioriteiten te stellen.
Bepaal wat het allerbelangrijkste is en ga daar mee aan de slag. Als je dit iedere dag doet dan heb je ook iedere dag het belangrijkste van dat moment gedaan. En ga je met een heel ander gevoel naar huis dan wanneer je met van alles en nog wat bezig bent. Het eerste zorgt voor een opgeruimd gevoel in je hoofd en het tweede voor onrust, werkdruk en stress.
Neem bewust eens afstand
Leidinggevenden staan er om bekend dat ze altijd aanstaan. Dat ze altijd maar doorgaan omdat ze nu eenmaal het beste willen voor hun team of voor de organisatie waar ze voor werken. Toch is het belangrijk om jezelf zo af en toe eens uit te zetten. Om bewust even afstand te nemen en je hersenen de tijd te geven om alles eens rustig op een rijtje te zetten.
Bij mij werkt hardlopen goed. Of een lange wandeling maken. Dan sta ik bewust even uit en krijg ik vaak goede ideeën. Voor mezelf of voor mijn bedrijf. Tijdens deze activiteiten zijn er geen of andere prikkels en dan word ik heel productief.
Ik zet mezelf op nummer 1
Als ik merk dat het druk is in mijn hoofd vraag ik ook altijd aan mezelf hoe goed ik de laatste tijd voor mezelf gezorgd heb. Heb ik gezond gegeten? Heb ik voldoende bewogen? Heb ik voldoende en goed geslapen? Jullie weten net zo goed als ik dat deze drie dingen een flinke invloed hebben op je energieniveau en je humeur. Voldoende energie en een goed humeur maken het jou net wat makkelijker om tegenwicht te bieden tegen de drukte in je hoofd.
Juist als je heel druk bent in je hoofd is het heel verleidelijk om niet te gaan koken met verse groenten maar te gaan voor die diepvriespizza die je alleen maar in de oven hoeft te schuiven. Om na het eten voor pampus op de bank te gaan liggen en uiteindelijk veel te laat naar bed te gaan. Realiseer jij je weleens dat juist dit soort handelingen jouw drukke hoofd volledig in stand houden? Dwing jezelf om patronen te doorbreken. Je gaat merken dat je hoofd er wel bij vaart. Dat de rust terugkeert omdat jij goed voor jezelf zorgt.
Meer rust in je hoofd
Ben jij uitgeput doordat het altijd héél druk is in je hoofd? Wil je meer rust en overzicht ervaren, om zo een stuk enthousiaster en energieker de dag te ervaren en je mooie werk als leidinggevende te kunnen doen? Dan is een focusgesprek met mij een heel goede start. Maak je afspraak hier.
